Een gat in de weg

Afgelopen weekend had ik mijn laatste blok van vier van mijn training Seksualiteit als Bron (SAB) bij Kasteel de Schans in Opoeteren, België. Volgend gedicht weerspiegeld wel een beetje het pad in het leven dat een ieder daarin loopt, waar ik fases ingevoegd heb, met de vraag in welke fase zit ik met welk thema.

Fase 1: Ik loop door een straat
Er zit een diep gat in het trottoir
Ik val er in
Ik ben verloren………ik ben radeloos
Het is mijn schuld niet
Het duurt eeuwig om een uitweg te vinden

Fase 2: Ik loop door de zelfde straat
Er is een diep gat in het trottoir
Ik doe alsof ik het niet zie
Ik val er weer in
Ik kan niet geloven dat ik op de zelfde plek ben
Maar het is niet mijn schuld
Het duurt nog lang voordat ik eruit kom

Fase 3: Ik loop weer dezelfde straat
Er is een diep gat in het trottoir
Ik zie dat het er is
Ik val er weer in, het is een gewoonte
Mijn ogen zijn open
Ik weet waar ik ben
Het is mijn schuld
Ik kom er direct uit

Fase 4: Ik loop door de zelfde straat
Er is een diep gat in het trottoir
Ik loop er omheen

Fase 5: Ik loop een andere weg.

Uit het boek:  Tibetaans boek van leven en sterven, Sogyal Rinpoche

Ik had de bedoeling dit vierde blok mijn rouw, mijn verdriet, mijn gevoel van verlies en gemis aan de orde te laten komen. Maar eigenlijk wilde ik het liefst verder met het gevoel van het vorige blok, waarin mijn levensenergie enorm is gaan stromen. En ook mijn verlangen naar liefde, intimiteit. Op zich lijkt de wens van rouw aangaan in een cursus over seksualiteit tegenstrijdig, maar als er één ding duidelijk is geworden in deze cursus, dan is het dat mijn (en een ieders) ouders een zeer grote invloed hebben gehad op mijn seksuele vorming en beleving van seksualiteit. Hoe zij die beleefd hadden in hun leven en hoe zij dit uitgedraagd hebben in mijn leven. En dus ontkom je er niet aan te kijken naar je ouders en je eigen jeugd. En zo ook ik. Dat was best confronterend maar ergens ook niet onbekend natuurlijk.

De eerste drie weken van januari dit jaar was ik zeer bezig met de herinnering aan vorig jaar, waarin mijn vader zijn de laatste levensfase doormaakte, het einde van zijn leven op een zeer benauwende manier. Ik realiseerde me vooral dat ik niet gehuild heb in die drie weken! Ik was meer verstandelijk aan het terugdenken. En veel gevoelens van schuld kwamen weer terug, ook afgelopen weekend. Ik kon de verbinding met mijn vader echter helemaal niet voelen. Pas op de derde dag van de cursus kwam ik bij dat gevoel en konden de tranen stromen. Maar dat er iets leefde gedurende die drie dagen in de cursus was duidelijk. Ik kon niet bij een blij gevoel komen, ik kon niet bij gevoel van seksualiteit komen, alleen maar irritatie, gevoel van niet gezien worden, me niet onderdeel van de groep voelen.

Bijzonder hoe zo’n proces in zo’n cursus uitvergroot naar voren komt en hoe snel dit ook kenbaar wordt als ik het uit kan spreken naar de groep. En dat ik dankzij die groep ook weer bij mijn gevoel kon komen, mijn verdriet kon voelen, maar daarna ook weer mijn verbondenheid, mijn aanwezigheid en mijn gezien worden! Hoe snel dit kan omslaan als de juiste aandacht geschonken wordt aan wat er leeft. En hoe zeer het helpt als er professionele hulp is om te duiden wat er speelt en die inzichtelijk te maken. Maar vooral om de pijn en het verdriet te mogen voelen, in mijn lijf, en niet met mijn hoofd. Want het lichaam weet vaak beter hoe het zit dan het hoofd. Alleen wil ik vaak niet voelen wat het lichaam aangeeft, wil ik niet aangaan wat er aangegaan moet worden. En hier, op deze plek, met zoveel mensen om me heen, was dat onmogelijk! En zou het ook zonde zijn het niet aan te gaan, het uit te spreken. Met het uitspreken komt de energie vrij die nodig is, met het uitspreken van de pijn, de irritatie, het lege gevoel, wordt het werkelijkheid, iets dat aandacht vraagt en het eindelijk krijgt en niet door het hoofd tegengehouden wordt. Dat zelfde hoofd weet ook ergens wel wat er speelt maar het wil me beschermen. Soms is het beter om niet ergens tegen beschermd te worden. Soms werkt die bescherming averechts en belemmert het juist meer.

In elk geval is er weer een levensstroom op gang gekomen, de herinneringen van mijn vader mijn moeder zijn weer terug, en mijn verlangen daarnaar te kijken. Het was een pittig weekend en toch voel ik al weer een gemis. Een gemis van samen eten en drinken, in dezelfde ruimte slapen, van elke dag kunnen delen wat er bij me leeft, wat er aangeraakt is in het contact met anderen, wat aandacht vraagt zonder overschaduwd te worden door het dagelijkse bestaan. En vooral doorleven wat er is, geïnspireerd worden door wat anderen doormaken, te beseffen wat er allemaal in ieders leven speelt en kan spelen, wat in het dagelijks leven niet geuit wordt. Dit komt deels omdat het niet aan de orde komt, maar ook omdat er geen aandacht aan gegeven wordt. We kunnen veel leren van elkaar, veel beter samenleven als we uitspreken waar we mee zitten, wat anderen ons (aan)doen, hoe het voelt en wat we eraan kunnen doen om dat anders te laten zijn. Maar ja, het leven is niet een training waar dit aan de orde komt. Het is wel een training om in het leven dit aan de orde te laten komen. Al is het maar bij mezelf. Er is genoeg afleiding en aanleiding om daar niet mee bezig te hoeven of willen gaan. Ik hoop dat ik dit kan doorbreken bij mezelf en hopelijk ook bij anderen.

Vogels en griep

Zondag ben ik voor het eerst sinds tijden weer de natuur in gegaan om vogels te kijken. De zeearend werd vanuit verschillende tijdschriften aangeprezen als prijsvogel dus ik ben zondag naar de Oostvaarderplassen gegaan. Het was een prachtige dag, volop blauwe lucht en dus goed zicht. Al bij de eerste vogelkijkhut, De Blauwborst, werd mij verteld dat er twee zeearenden gespot waren en zowaar, er zat eentje te poseren op een dode boom. Eenmaal in mijn vizier kon ik niet wachten tot het op zou vliegen en ik zijn geweldige vleugels zou aanschouwen. Helaas dat gebeurde niet. Ik heb nog verschillende anderen mee laten genieten van de aanblik van deze vogel via mijn scoop, met het blote oog was het niet te zien. Met 600mm inzoomen kon ik het echter aardig in beeld krijgen. Ik zag ook Smienten, Kwakeenden, Pijlstaarten, Tafeleenden, allemaal voor het eerst dit jaar, een mooi begin van het jaar. Daarna nog een stuk gelopen waarbij ik vooral zwermen groenlingen en putters zag. Op zich indrukwekkend maar de wandeling was wel inspannend met 4 kilo op mijn rug en toch wel kou ondanks dat ik thermokleding aan had en mijn gebruikelijke meer lagen kleding. De vogelplas waar ik heen wilde bood echter niet heel veel nieuws, een grote zilverreiger en een wilde zwaan, en heel veel ganzen. Wel zowaar voor het eerst de Kolgans gezien, een gans die ik echt wel eerder had kunnen aanschouwen. Inmiddels was ik wel moe ook omdat ik helemaal geen pauze had gehouden, geen moment had gezeten, maar kreeg de tip naar een klein uitkijkpunt te gaan op een bult waar veel zeearenden gezien waren. Kon ik even in de auto zitten. En ja, ik zag er zo twee zitten. En er zou een ruigpootbuizerd zitten, die ik ook nog niet gezien had. Maar ik moest veel fantasie hebben die te zien. Wel zagen we (er stonden meerdere vogelaars) een vos midden in een veld die zich rustig zat te krabben, heel veel wilde paarden en herten rondlopen. De man die me de ruigpootbuizerd liet zien wees me ook op de goudplevieren, die ik ook niet gezien had. Maar ja, dat was gewoon een langgerekte plak goudkleurige vogels, veel details kon ik niet zien, dus of ik ze nu gezien heb… Ik ging nog naar een ander punt met de auto, nog hoger gelegen en beter zicht op de vlakte, en daar was op steenworpafstand ook een zeearend zijn prooi aan het opeten in het gras. Geweldig, want later ging het ook nog heen en weer vliegen en kon ik de machtige vleugels aanschouwen. En zowaar liet de ruigpootbuizerd zich ook goed zien, al biddend in de lucht, op zoek naar prooi. Ook deze was te ver om gedetailleerd te bekijken dus ik moest weer op de expertise van de vogelaar naast me vertrouwen, maar het was wel gaaf! En ook een blauwe kiekendief liet zich nog even spotten. De eerste kemphanen gespot en ook een kleine zwaan voor het eerst gezien. Ja, het vogelen is weer helemaal terug in mijn verlangen. En ik kan niet wachten nog andere nieuwe vogels, de visarend bijvoorbeeld, te gaan zoeken.

Zondagavond had ik echter enorme hoofdpijn. Ik had niet heel veel gedronken en geen pauze genomen tussen 11 en 15.30 uur dus ik dacht dat dit zijn tol was gaan eisen. En eenmaal in bed kreeg ik last van een spier in mijn hals die het ademen zeer moeilijk maakte. Ik begon me zorgen te maken, paniekerig te worden, want niet kunnen ademen is knap klote. Hoe ik ook ging liggen, het bleef een probleem. Omdat de spier links in mijn hals zat ging ik dus maar rustig op mijn rechterzij liggen. Dat wilde de heup waar ik al sinds augustus last van heb ook niet te lang. dus op de rug of rechterzij afwisselen moest het worden. Ik zat me enorm op te winden over het feit dat ik mogelijk mezelf weer overbelast had, de hele dag door zo’n telescoop turen in een nieuwe houding kan natuurlijk iets getriggerd hebben. Ook kwamen gedachten aan mijn vader naar boven die een jaar geleden ook zo kortademig was geweest, en herkende de pose van voorover zitten met de ellenbogen op knie en het hoofd ondersteunend die hij altijd aannam, hopende zo de kortademigheid eronder te krijgen. Zelfs gedachten van doodgaan kwamen daardoor in mij op, en dacht ik absurde gedachten als ‘fijn dat ik mijn zolder in elk geval op orde heb gebracht, zodat anderen daar minder werk aan hebben’. Maar ook dat ik wel wat meer rust in mijn vakantie had kunnen nemen in plaats van als een bezetene te moeten ontspullen. Ik dacht er zelfs aan de ambulance te bellen, want ik wist niet wat te doen, maar vroeg me af wat die dan zouden moeten doen.

Na mijn saturatie gemeten te hebben, die gewoon 99% was en wat resonium genomen te hebben vanwege mijn kloppend hart en paracetamol en meten van de temperatuur (36,5) besloot ik maar met de adem die ik had rustig te blijven liggen en het lukte me zowaar een paar keer flink te slapen. In de nacht begon ik echter te rillen en had het ijskoud. Een extra deken hielp maar ik kon niet voorkomen dat ik er af en toe toch uit moest voor de wc. De pijn aan mijn hals bij het ademen hield me flink bezig daarna en het kostte me telkens moeite dan weer in slaap te vallen. Maandagochtend was het nog niet over, de temperatuur was inmiddels 37,8 wat wel de rillingen verklaarden, en voelde ik me alleen maar lamlendiger. Ik bedacht me dat ik een warme kruik op de spier zou kunnen leggen, en meldde me ziek bij mijn manager. Snel daarna hoorde ik dat die spierpijn bij griepverschijnselen past, dus had ik het misschien toch niet zelf veroorzaakt. Dat luchtte me op al maakte het voor de situatie niet uit. De rest van de dag heb ik op de bank liggen dutten, en na elk dutje voelde ik me wat beter, al ging de pijn aan mijn spier niet echt weg. Vannacht echter ging het snel aanzienlijk beter, ik viel ondanks al mijn dutjes toch snel in slaap en ook de kou kwam niet terug. En vanochtend voelde ik me aanzienlijk beter, en ben dus maar weer aan het werk (thuis) gegaan. Dat voelde ook wel fijn. Misschien dat de warme kruik en het rekken van mijn spier en het eindelijk nemen van rust me snel doen herstellen. Of misschien was het een eendagsgriepje. Het is wel raar hoe ik van het ene op het andere moment in zak en as kan zitten. Ik heb me sinds lange tijd niet meer zo zorgen gemaakt over hoe kwetsbaar ik ben fysiek. Al hebben de kwetsuren aan mijn linker grote duimgewricht, mijn knieën en mijn rechter heup me al wel bewust gemaakt dat ik geen 20 meer ben. Ik kreeg nog de tip de volgende keer de huisartsenpost te bellen, die kunnen meedenken over wat er aan de hand kan zijn en daarmee wellicht wat geruststellen. Want zo alleen in de misère zitten maakt het er soms niet beter op. Het deed me ook denken aan dat ik vroeger bij mijn zus en daarna bij mijn vader ging logeren als ik weer ziek was of moest herstellen van een ziekenhuisopname. En hoe anders het nu allemaal ineens is. Maar goed de tijd zal het leren hoe het dan gaat. Vooralsnog lijkt deze strijd weer even geslecht te zijn.

Opgeruimd

De laatste maand van 2022, en dan met name de laatste twee weken, maakte veel goed van de rest van het jaar. ‘Mijn’ egel die in mijn tuin woont ging in de laatste week in winterslaap, wat mij ook meteen een boel rust geeft. Ik heb namelijk sinds 2,5 jaar deze egel in mijn tuin en las dat ze het moeilijk hebben met voedsel vinden, dus zag ik het als mijn plicht hem elke avond te voeren. Alsof ik een huisdier heb dus eigenlijk met een speciaal voederhuis (een plastic Ikea opbergbak met een ingang). Ik regel ook vervanging als ik er niet ben, zo ver gaat dat. En met het voeren van de vogels, ook sinds 2,5 jaar, heb ik er een heuse taak bij naast voor mezelf zorgen. Gelukkig leven deze dieren allemaal buiten dus in mijn huis is er rust.

Ook was het vakantie in die laatste twee weken van dit jaar, althans, de laatste week werken was niet echt werken met alle borrels en cursusbijeenkomsten die ik had en geestelijk leefde ik al naar de vakantie toe. Al moet ik zeggen dat die geest de kerstdagen niet zo zag zitten gezien de kou en de donkere dagen. Een kerstblues leek eraan te komen. Gelukkig was ik aardig ‘onder de pannen’ rond de Kerst met een bezoek aan mijn goede vriendin Veronica met haar honden op zaterdag voor Kerst, 1e Kerstdag bij mijn broer Peter en 2e Kerstdag bij mijn zwager Sjirk en zijn gezin, heel fijn even onder te dompelen in gezinsbeleving en ook terug te kijken op momenten in ons leven.

En dan blijkt ook weer dat ik op mijn best ben als ik in bed lig. Dat klinkt dubieus of misschien intrigerend, maar mijn beste momenten in mijn leven heb ik denk ik daar beleefd. En dan heb ik het met name over het overdenken van mijn leven, soms midden in de nacht, het dromen over de meest vreemde dingen en ook in die dromen vaak verbonden te zijn met mijn overleden zus, mijn vader en mijn moeder die af en toe langskomen en die op die manier toch weer even levend worden op dat moment. En dan heb ik het ook over inzichten die ik krijg. Zo droomde, of misschien dacht ik het gewoon, de nacht van 2e Kerstdag over het idee van op vakantie gaan als… Karel. Dus even niet Robert zijn maar een fictief persoon die alles doet wat hij wil, nergens (onnodig) bang voor is, geen misplaatste schuldgevoelens heeft en uitdagingen aangaat. Vraag me niet waarom die persoon Karel heette, het kwam zo bij me op. Toen ik wakker werd bedacht ik me ineens dat ik niet eerst Karel hoefde te worden om te doen wat Karel zou doen. Dus ik besloot dat ik van dat moment niet meer onnodig bang zou zijn, ophouden met me schuldig voelen over alles dat ik niet goed gedaan zou hebben of ga doen, uitdagingen aangaan en durven buiten mijn comfortzone te treden, zoals ik dit in mijn recente cursus ook regelmatig weer mocht ervaren.

Daarnaast nam ik me voor dat ik direct zou gaan ontspullen: alles wegdoen wat ik niet meer gebruik, mijn zolder op orde brengen, mijn gangkast op orde brengen, alles wat ik weg kan wegdoen, weggeven, weggooien wat niemand meer wil hebben en spullen gratis aanbieden om anderen daarmee blij te maken. Dit alles naar aanleiding van het leeghalen van het huis van mijn vader, die echt onvoorstelbaar veel spullen had, ook in de garagebox en zelfs onuitgepakte aangeschafte spullen. Mijn drijfveer was eerlijk gezegd ook een beetje de gedachte dat als ik ziek zou worden of zou willen verhuizen er niet aan moet denken dan al die spullen aan te moeten pakken of dat een ander dat zou moeten doen. Natuurlijk kwam mijn criticus weer op de lijn, of ik wel zo maar spullen die geld waard zijn gratis weg moet geven en het niet toch moet verkopen. Maar gelukkig won mijn pragmatische geest die dacht ‘hoe fijn is het mensen blij te maken met mijn spullen zonder er iets voor te hoeven betalen’. En het is een win win situatie want ik ben sneller van mijn spullen af. Want laten we wel wezen, iets te koop aanbieden op Marktplaats lijkt af en toe wel op daten. Je zet een profiel (van het product) neer, je hoopt dat iemand ‘het’ wil hebben en dus een bericht stuurt. En vaak gebeurt dat niet. Of willen ze niet betalen wat jij ervoor geeft, oftewel ‘het’ niet waard vinden wat ik ‘het’ waard vind. Om mezelf die frustratie van het afwijzen van mijn product te besparen en even snel ruimen gerealiseerd te krijgen leek het me dus handig die eerste stappen maar over te slaan. Tot er meer tijd is en genoeg opgeruimd is om daar wel tijd voor te maken.

En zo geschiedde: het begon met mijn bureau waarvan het bureaublad me danig het opruimen in de weg stond. Die moest als eerste weg. Ik had eerst toch nog 75 euro gevraagd maar al snel kwam ik daarvan terug en bood het gratis aan zoals ik mezelf had voorgehouden. En hoppa in no time kon ik het kwijt. Ik kreeg zelfs nog 40 euro ‘voor een goed doel’ waar ik niet om gevraagd had. Ik vind mezelf wel een goed doel, dus dat was lekker makkelijk. En een fijn gevoel dat mijn houding van anderen blij willen maken gewaardeerd werd. En daarna ging het snel met opruimen: 4 grote tassen boeken weg, 3 tassen met fotolijstjes weg, en daarna een stationwagon vol spullen naar de kringloop. Op het laatst nog 3 tassen naar de kringloop en heel veel papier en karton naar het afvalreinigingsstation, en het huis is op orde! Voor mijn plezier ga ik nu naar zolder of mijn gangkast in om even te genieten van de orde en ruimte die ik gecreëerd heb. Ik voel me er echt goed bij. En vooral stond ik bruisend van energie op die dinsdag. Wel was ik fysiek aardig moe van de inspanning die het van me gevraagd had, maar uitrusten kan ik ook wel na de vakantie had ik mezelf voorgehouden, nu even gebruik maken van de energie die ik heb om het aan te pakken, anders weet ik wel hoe het gaat.

Mijn derde inzicht was dat ik als ik iets nieuws koop, er iets weg moet. Zo kocht ik wat sweaters omdat ik die miste en heb toen veel kleding die ik niet meer droeg weggedaan. En, als ik iets koop wil ik vanaf dat moment eerst kijken naar tweedehands voor ik iets echt nieuw koop. De aanleiding daarvan was de stoelendans met de aanschaf van een elektrische kachel tegen de kou van december. Mijn oude kachel, die al meer dan 30 jaar oud is, leek me te duur in gebruik en bedacht me dat de kachels van nu toch wel zuiniger zouden moeten zijn. Ik bestelde een kachel die een goede vriendin van me ook heeft, maar die deed het niet: de thermostaat werkte niet goed. Ik dus deze teruggestuurd en een vervanger laten komen. Die deed het ook niet! Toen maar overgestapt op een keramische kachel die erg veel energie verbruikte en ook lawaai maakte, dus ook teruggestuurd. En de opvolger, een infraroodkachel was ook niet zuiniger en vooral veel geld voor veel plastic. Nu gebruik ik weer mijn oude kachel want die is al met al toch zuiniger en heb ik vier kachels voor niets laten komen en weer teruggestuurd. Wat een verspilling van energie, verpakking, materiaal, verplaatsing en misschien wel apparatuur. Ook dat wil ik dus gaan inperken: het zo makkelijk aanschaffen van spullen en laten bezorgen.

Met al deze positieve energie ging het ik oud en nieuw in. Dit jaar eens niet in mijn eentje op de bank voor de buis alle Lord of the Rings bekijken of andere films of series, maar lekker dansen op een biodanzafeest bij Geny in Gouda. En een feest was het! Ik ging met een goede vriendin van mijn wekelijkse biodanzagroep en zag dat er nog twee bekenden waren van mijn biodanzaweek in Frankrijk van de zomer. Die wilden ons verrassen en dat was gelukt! En toen bleken er nog twee anderen van mijn wekelijkse biodanzagroep te zijn en zag ik zelfs nog een collega. Bruisend van plezier danste ik de hele avond, van de een naar de ander en in no time waren 60 mensen met elkaar verbroederd en verzusterd in de dans. Onvoorstelbaar hoe mooi dat is! En om 12 uur prosecco en nog wat fijne gespreken met twee leuke dames maakte het helemaal goed af. Want daar ging ik ineens een stuk makkelijker op af na mijn nieuwe inzicht. Ik ging om half 2 weer naar huis, stuiterend van de energie en de indrukken.

Zondag 1 en maandag 2 januari had ik nog een day after opruimdagen om dinsdag uiteindelijk echt de laatste spullen af te voeren naar kringloop en afvalreinigingsstation en was het nieuwe jaar echt opgeruimd begonnen.

En het mooie is dat ik me realiseerde dat 2022 eigenlijk helemaal niet zo’n slecht jaar was geweest. Ja, het was zwaar, het verlies van mijn vader, mezelf kwijtraken, opgesloten in mijn hoofd te zijn en mijn gedachten. En ook samen met mijn broer het verdriet delen, het afscheid goed regelen, het appartement leeghalen en verkopen, de hele nalatenschap regelen, ineens zijn alleen hij en ik er nog! Samen stonden we aan het graf van Ellen met de bloemen van het afscheid van mijn vader op haar graf. Een verdrietig moment, maar een geluk voor mij dat hij er nog is!

En ik heb mezelf teruggevonden in 2022. Ik heb liefdevolle herinneringen aan mijn vader en het afscheid overgehouden, en hij komt nog regelmatig langs in mijn dromen. Ik heb momenten gecreëerd voor mijn gevoel van verdriet, van rouw, van uit mijn hoofd geraken en in mijn lijf komen. Ik heb genoten van dansen en mensen ontmoeten. En ik heb op het laatst mooie inzichten gekregen die mijn leven weer een andere wending kunnen geven. Een mooier begin van dit jaar kan ik me niet wensen.

Ik wens iedereen een heel gelukkig en gezond 2023 toe, dat jullie wensen uit mogen komen voor zover dat wensen en levensgeluk van anderen niet in de weg staat 🙂